Μάϊος 2010 Παραπόταμοι Ο Λάδωνας είναι ποταμός της Πελοποννήσου, παραπόταμος του Αλφειού. Πηγάζει από τα Αροάνια  διασχίζει  τον Νομό Αχαΐας και στον Νομό Αρκαδίας συμβάλλει στον Αλφειό. Γνωστό είναι επίσης και το υδροηλεκτρικό  φράγμα του Λάδωνα στην Αρκαδία, που κατασκευάστηκε την δεκαετία του 1950. Κατά τη μυθολογία, στα νερά  του κολυμπούσε η θεά Δήμητρα ενώ στις όχθες του κυνηγούσε η Άρτεμις. Κοντά στο ποτάμι περιφερόταν  κάποτε και ο Πάνας και εκεί είδε και αγάπησε την νύμφη Σύριγγα και άρχισε να την κυνηγά. Ο Λάδωνας  θέλησε να την βοηθήσει και τη μεταμόρφωσε σε καλαμιές. Τότε ο Πάνας έκοψε μερικά καλάμια και ενώνοντάς  τα έφτιαξε την Σύριγγα, μουσικό όργανο που χρησιμοποιούσε μόνο αυτός.  Το φράγμα δημιούργησε σε μια χαράδρα του βουνού Αφροδίσιου τεχνητή λίμνη μεγίστου μήκους 15  χιλιομέτρων και επιφάνειας 6.000 στρεμμάτων. Το φράγμα έχει χτιστεί στη θέση Πήδημα, σε υψόμετρο 420  μέτρων. Το τοπίο της λίμνης είναι επιβλητικό και το φυσικό περιβάλλον παρθένο.  Η κατασκευή του υδροηλεκτρικού σταθμού της ΔΕΗ, κοντά στο χωριό Βούτσης,  άρχισε το 1950. Το 1955  αποπερατώθηκε η κατασκευή του φράγματος και των εγκαταστάσεων και ο σταθμός άρχισε να λειτουργεί με  δύο ηλεκτρογεννήτριες συνολικής ισχύος 70.000ΚW. Ήταν μια από τις πρώτες μεγάλες μονάδες παραγωγής  ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Το φράγμα έχει μήκος 104μ. και ύψος 55μ. και συγκεντρώνει 50.000.000  κυβικά μέτρα νερού. Το νερό αυτό διοχετεύεται στους υδροστροβίλους των δύο ηλεκτρογεννητριών του  υδροηλεκτρικού εργοστασίου με σήραγγα μήκους 8.620μ. και διαμέτρου 3.9μ. - της μεγαλύτερης  στο είδος της  στην Ελλάδα. Η μέση ολική ετήσια ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από το σταθμό είναι 350.000.000 KWh. Σημαντικό μέρος της δαπάνης που απαιτήθηκε καλύφθηκε από ιταλικές πολεμικές αποζημιώσεις. Το νερό του  φράγματος, μετά τη χρησιμοποίησή του για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, εκβάλλει εμπρός από το  εργοστάσιο και επιστρέφει στην κοίτη του Λάδωνα για να χρησιμοποιηθεί εκ νέου για τη γεωργική παραγωγή. Φωτογραφίες του ΛΑΔΩΝΑ και του φράγματός του. Είναι παραπόταμος του Αλφειού που πηγάζει από την Αχαΐα και το όρος Ερύμανθος. Είναι το φυσικό σύνορο  ανάμεσα στους Νομούς Αχαΐας και Ηλείας. Στην πορεία του περνά και μέσα από την Αρκαδίας, για να κατα-  λήξει στον Νομό Ηλείας. Έχει όλο τον χρόνο νερό, και τα νερά του είναι ορμητικά. Κατά μήκος της διαδρομής  του υπάρχουν πολλά παραδοσιακά γεφύρια. Ενώ στα νερά του γίνονται και αγώνες κανόε - καγιάκ. Καταλήγει  στον Αλφειό κοντά στο χωριό Άσπρα Σπίτια. Λόγω των ορμητικών νερών του κατά τη διάρκεια του χειμώνα οι  κάτοικοι της περιοχής τον αποκαλούσαν και ΝΤΟΑΝΑ.  Κοντά στη γέφυρα επί του Επαρχιακού δρόμου Πύργου Τριπόλεως ετοιμάζεται από την Νομαρχιακή Αυτο-  διοίκηση Ηλείας έργο ύδρευσης για τις πόλεις του Ηλειακού κάμπου. Emmy Patsi-Garin: "Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας", εκδ. οίκος Χάρη Πάτση, Αθήνα 1969 Ο Λούσιος είναι παραπόταμος του Αλφειού, με  μήκος περίπου 23 χιλιομέτρων. Σύμφωνα με την  παράδοση πήρε το όνομα αυτό επειδή στα νερά του  έλουσαν τον νεογέννητο Δία οι νύμφες Νέδα, Αγνώ  και Θεισόα. Οι πηγές του βρίσκονται στην εκκλησία  της Αγίας Παρασκευής, κοντά στο χωριό Καλονέρι  και νοτιότερα στην περιοχή της αρχαίας Θεισόας. Ο Λούσιος, αφού περάσει δυτικά της Δημητσάνας, όπου υπάρχει το Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης, διασχίζει ένα εντυπωσιακό φαράγγι μήκους 15 χιλιομέτρων και  πλάτους περίπου 2 χιλιομέτρων, προτού καταλήξει στον Αλφειό, κοντά στην Καρύταινα. Στις δύο πλευρές του  φαραγγιού βρίσκονται δύο ιστορικές μονές, η Μονή Φιλοσόφου και η Μονή Προδρόμου. Το φαράγγι  χαρακτηρίστηκε, το 1997, περιοχή ενιαίου αρχαιολογικού χώρου και προστατεύεται από το υπουργείο  Πολιτισμού.  Λάδωνας - Ερύμανθος - Λούσιος Ο Κλαδέος ποταμός και Αρχαία Ολυμπία © Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κρεστένων - Μάϊος 2010 Παιδαγωγική ομάδα Κ.Π.Ε. Κρεστένων Ψηφιακή υλοποίηση έκδοσης Αργύρης Θεοδωράκης